Podcast: Σαλμάν Ρούσντι, Μαχαίρι

Σαλμάν Ρούσντι
Μαχαίρι
Μετάφραση: Γιώργος Μπλάνας
Εκδόσεις Ψυχογιός








Ακούστε το podcast εδώ και εδώ






Ο Σαλμάν Ρούσντι τον Αύγουστο του 2022 τραυματιστηκε σοβαρά μετά από μια απόπειρα δολοφονίας του από τον 24χρονο Χάντι Ματάρ στο ίδρυμα Τσατάκουα της Νέας Υόρκης.
Εδώ να υπενθυμίσουμε ότι τον Φλεβάρη του 1989 εκδόθηκε φετφά για τον Ρουσντι από τον Αγιοτολάχ Χομεϊνί για το βιβλίο του Σατανικοί στίχοι.
Ο Ρουσντι που τότε έμενε στο Λονδίνο είχε 24ωρη φύλαξη τόσο στο σπίτι του όσο και στις εξόδους του.




Στο Μαχαίρι ο συγγραφέας περιγράφει τον αγώνα που έδωσε ο ίδιος για την ζωή του αλλά και οι οικείοι του που ηταν δίπλα του όλο εκείνο το διάστημα, στην προσπάθειά του να επιβιώσει αλλά και να επανέλθει στη προτερη ζωή του, παρόλο που είχε χάσει το ένα του μάτι.
Ενώ στη αρχή ελεγε ότι δεν ήθελε να γράψει για αυτό, μόλις στάθηκε στα πόδια του συνειδητοποίησε ότι η εμπειρία του έπρεπε να καταγραφεί.


Γράφει για την σύντροφό του Ελάιζα, που στάθηκε δίπλα του χωρίς να λυγίσει, τουλάχιστον όχι μπροστά του, την αδερφή του, τα παιδιά του αλλά και για τους φίλους του, συγγραφείς και μη, που του συμπαρασταθηκαν με όποιο τρόπο μπορούσαν. Εκείνη την περίοδο και ενώ νοσηλευόταν, οι εκδηλώσεις συμπαράστασης ήταν πολλές, σε διάφορες χώρες.


Η γραφή του Ρούσντι για μια ακόμη φορά σε συνεπαίρνει. Διαφαίνεται η συναισθηματική του φόρτιση αλλά κατορθώνει να την μετατρέψει σε εκλογικευση των κινήτρων της απόπειρας δολοφονίας του μιας και από τις πρώτες δηλώσεις του παρολίγον δολοφόνου του, τα κίνητρά του δεν ήταν τόσο ισχυρά. Τουλάχιστον για να τον οδηγήσουν σε μια δολοφονία και ιδίως με μαχαίρι.
Μάλιστα προς το τέλος του βιβλίου διαβάζουμε έναν φανταστικό διάλογο που θα επιθυμούσε να έχει ο Ρούσντι με τον 24χρονο Χάντι Ματάρ, μόνο και μόνο για να αποδομήσει το θρησκευτικό σύστημα.




Εκτός από τις καταγραφές της καθημερινότητάς του, ο Ρουσντι γράφει χρησιμοποιώντας διάφορα βιβλία και προσωπικότητες του λογοτεχνικού χώρου προκειμένου να υπερασπιστεί τη δημοκρατία, την ελευθερία του λόγου και όχι μόνο, κάνοντας μια κοινωνικοπολιτικη και θρησκευτική ανάλυση. Μιλάει για την δύναμη των λέξεων και των κειμένων που ξεπερνούν σε αξία και διάρκεια, δυναστες και καθεστώτα.
Το κείμενό του απορροφά τον αναγνώστη θέτοντας νεους προβληματισμούς. Η παρέμβασή του το Μάιο του 2022 στη διεθνή συνάντηση συγγραφέων στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών με θέμα, Πως μπορούν να ανταποκριθούν καλύτερα σε έναν κόσμο σε μόνιμη κρίση, εμπεριέχει την ουσία της αντίστασης μέσω των κειμένων απέναντι στα ψευτοαφηγηματα τους συστήματος.


Το Μαχαίρι είναι ένα βιβλίο που το διάβασα μέσα σε ένα πρωί, με στυλό και μπλοκάκι δίπλα μου για να κρατάω σημειώσεις.








Κατερίνα Σαμψώνα