Ε.Τ.Α. Χόφμαν, Τα ελιξίρια του Διαβόλου





                                                





Ε.Τ.Α. Χόφμαν
Τα ελιξίρια του Διαβόλου
Μετάφραση-Επίμετρο: Σοφία Αυγερινού
Εκδόσεις μάγμα

Ακούστε το podcast εδώ


Ο ήρωας του Χόφμαν κουβαλάει μέσα του το παρελθόν όλων των προηγούμενων γενεών. Πράξεις που επαναλαμβάνονται λες και κάποιος είχε ορίσει με χρονική ακρίβεια τη συγκεκριμένη τιμωρία. Σε μικρή ηλικία αποφασίζει να ακολουθήσει την ιερατική τέχνη, μεγαλώνει σε μοναστήρι και εξελίσσεται σε δεινό ρήτορα, καθηλώνοντας το ποίμνιό του. Όλα αυτά μέχρι τη στιγμή που ο πειρασμός τον οδηγεί στο να δοκιμάσει το ελιξίριο του διαβόλου, ένα υγρό κειμήλιο θα λέγαμε, ένα κρασί που οι μοναχοί είχαν καλά φυλαγμένο.

Το ελιξίριο του διαβόλου άνοιξε την πόρτα στο σκοτάδι που είχε μέσα του ο αδερφός Μεδάρδος, από εκείνη τη μέρα μετατρέπεται σε έναν διαφορετικό άνθρωπο. Υποκύπτει σε πειρασμούς απαγορευμένους, εγκλήματα και μία σειρά από πράξεις, αλλάζοντας πρόσωπα που έχουν σχέση μαζί του, παρόλο που εκείνος τα αγνοεί, τουλάχιστον στην αρχή.

Τι είναι όμως αλήθεια και τι όχι; Τι ανήκει στις παραισθήσεις και στο φαντασιακό και τι στην πραγματικότητα;

Ο ήρωας μας αγνοεί την οικογενειακή του ιστορία και τι ακριβώς αυτή κουβαλάει, εναλλάσσεται ο μοναχός με τον άνθρωπο που κινείται το σκοτάδι. Δύο προσωπικότητες σε έναν άνθρωπο, ένα βασανιστήριο δίχως τέλος. Αν και ο έρωτας φαινόταν ότι μπορεί να τον σώσει, ο κακός εαυτός του ήρωά μας είχε διαφορετική άποψη.




Τα Ελιξήρια του Διαβόλου ένα βιβλίο που δημοσιεύτηκε το 1815. Ο συγγραφέας κατορθώνει να εναλλάσσει χαρακτήρες, καταστάσεις, να καταγράφει και να περιγράφει κάτι παραπάνω από άρτια τις εναλλαγές της ψυχοσύνθεσης του ήρωα του, την θρησκευτική επιρροή, τις δεισιδαιμονίες, το καλό και το κακό. Την αιώνια μάχη.

Εγώ βέβαια θα διατηρήσω την φαντασιακή μου αμφισβήτηση για το εάν όντως υπήρξαν τα ελιξίρια του διαβόλου ή πρόκειται για μία δικαιολογία για την διαταραχή του Μεδάρδου, ψυχιατρική και μη.

Δεν έχουμε να κάνουμε με ένα απλό βιβλίο, τη γοτθική λογοτεχνία. Τα σκηνικά εναλλάσσονται με ιλιγγιώδη ρυθμό, το σκοτάδι είναι διάχυτο, κάποια στιγμή δεν καταλαβαίνεις ποια από τις προσωπικότητες του μοναχού έχει κάνει τι, σαν να παρακολουθείς ταινία και με αγωνία περιμένεις την εξέλιξη.

Ψάχνοντας να βρω τι είχε ειπωθεί την εποχή εκείνη για το βιβλίο αυτό, βρήκα μία αναφορά από τον Φρόιντ ο οποίος αναφέρει:

Στα ελιξίρια του διαβόλου σκιαγραφείται αριστοτεχνικά το θέμα του δεύτερου εαυτού, του διχασμού της ανθρώπινης ψυχής.




Το βιβλίο αυτό θεωρείται αριστούργημα και όχι άδικα.




Κατερίνα Σαμψώνα


Σχόλια